دایناسورها، موجوداتی ناشناخته
امروز با نگاشتهای کاملا متفاوت به پیشگاه دوستان آمدهام. تمام عشق دوران کودکی و نوجوانی من جانوران پیش از تاریخ با نام شناخته شدهی "دایناسور" بوده، موجوداتی بسیار جالب و هیجانانگیز.
ولی برای آغاز باید با برخی واژهها و تعریفها آشنا باشید. نخست اینکه:
زمینشناسان دوران زندگی بر روی زمین را به سه دوره کلی تقسیم میکنند. و هر دوره به تعدادی زیر دوره.
دوره نخست، پالئوزوئیک Paleozoique (زندگی کهن یا قدیم) نام دارد.
دورهی دوم دوران مزوزوئیک (زندگی میانه) نامیده میشود. این دوران که بیش از 165 میلیون سال طول کشید دوران زندگی دایناسورهاست...
دایناسورها، موجوداتی ناشناخته
امروز با نگاشتهای کاملا متفاوت به پیشگاه دوستان آمدهام. سالها پیش از آنکه با خطهای میخی و باستانی و فرهنگ ژرف ایران زمین آشنا بشوم ، با موضوعی کاملا متفاوت روزها سپری میکردم. تمام عشق دوران کودکی و نوجوانی من جانوران پیش از تاریخ با نام شناخته شدهی "دایناسور" بوده، موجوداتی بسیار جالب و هیجانانگیز. جالب است بدانید مهمترین خاستگاه تمدنی ایران یعنی کرمان، یکی از مهمترین جایگاههای فسیلهای این موجودات در ایران نیز هست.
چندین سال است که کار بر روی آنها را رها کردهام و از همین رو مقالهی نوشته شدهای در دست ندارم و برای نخستین بار آغاز میکنم.
از آوردن عکس خودداری میکنم. گونهی لاتین نامها را میآورم تا به سادگی با جستجوی آن بر روی گوگل صدها عکس را دریافت کنید.
ولی برای آغاز باید با برخی واژهها و تعریفها آشنا باشید. نخست اینکه:
زمینشناسان دوران زندگی بر روی زمین را به سه دوره کلی تقسیم میکنند. و هر دوره به تعدادی زیر دوره.
دوره نخست، پالئوزوئیک Paleozoique (زندگی کهن یا قدیم) نام دارد. که به زیردورههایی تقسیم میشود:
کامبرین Cambrien (600 میلیون سال پیش آغاز شده و تا 500 سال گذشته ادامه داشته است)
اردویسین Ordovicien (تقریبا از 500 میلیون سال پیش آغاز و 425 میلیون سال قبل به پایان رسیده است)
سیلورین Silurien (425-405 میلیون سال پیش)
دِونین Devonien (405-345 میلیون سال پیش) در این زمان ماهیها و گیاهان گسترش زیادی یافتهاند.
کربونیفر زیرین (345-310 میلیون سال پیش)، کربونیفر بالایی (310-280 میلیون پیش)
پرمین (280-230 میلیون سال پیش)
دورهی دوم دوران مزوزوئیک (زندگی میانه) نامیده میشود. این دوران که بیش از 165 میلیون سال طول کشید دوران زندگی دایناسورهاست.
نخستین دایناسورها حدود ۲۳۰ میلیون سال پیش میزیستند و آخرین دایناسورهایی که تا کنون شناخته شدهاند، ۶۵ میلیون سال قبل از بین رفتهاند.
دوره ی دوم خود به سه زیر دوره تریاس یا تریاسیکTriassic ، ژوراسیک Jurassic و کرتاسه Cretaceous تقسیم میشود که بیشتر به آنها خواهیم پرداخت.
دوران سوم سنوزوئیک نام دارد.
دایناسورها جزو خرندگان بودند. هیچ دایناسوری نمیتوانست پرواز کند! و هیچ دایناسوری در آب زندگی نمیکرد!
دایناسورها یکی از خزندگان ماقبل تاریخ بودند که در طول دوران مزوزوئیک "دوران خزندگان" زندگی میکردند.
انواع بسیار متفاوتی از دایناسورها در زمانهای مختلف زندگی میکردند. بعضی از آنها روی دوپایشان راه میرفتند و برخی روی چهارپا راه میرفتند. ولی برخی میتوانستند به هر دو گونه راه بروند. بعضی سریع بودند مثل ولوسیراپتُر Velociraptor و بعضی کند بودند مثل آنکیلوسوروس Ankylosaurus.
برخی از دایناسورها پوست ضخیم و ناهموار داشتند و بعضی حتی پرهای ابتدایی و اولیه داشتند.
بیشتر دایناسورها گیاهخوار (علفخوار) بودند. برای مثال تریسراتوپس و استگوسوروس دایناسورهای گیاهخواری بودند.
بعضی از دایناسورها گوشتخوار بودند، همچون تیرانوسوروسرکس (تی.رکس) T. rex و اسپینوسوروس Spinosaurus.